Zmiana w życiu każdego dziecka, młodego dorosłego i dorosłego to złożony proces, który może dotyczyć różnych sfer. Sfery fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej czy społecznej.
„Nic w życiu nie jest tak pewne jak zmiana” – brzmi humorystycznie porzekadło. Zastanówmy się jak nieuniknione zmiany można przeżyć i wyciągnąć z nich to co najlepsze
Oto kilka kluczowych obszarów, w których zmiana jest szczególnie widoczna:
- Zmiany fizyczne:
- Dojrzewanie – czyli gwałtowne zmiany w ciele jakie doświadczasz. Zmienia się twój wzrost, zmienia się twoja fizyczność, tu i ówdzie pojawiają się włoski, głos robi się jakiś taki inny, pojawia się miesiączka. Dużo tego prawda?
- Zmiany hormonalne: Hormony, takie jak estrogen i testosteron, odgrywają kluczową rolę w fizycznych i emocjonalnych zmianach. To waśnie hormony kierują szeregiem zmian fizycznych, których doświadczasz.
- Zmiany emocjonalne:
- Huśtawki nastroju: Wahania hormonalne mogą prowadzić do częstych zmian nastroju, większej wrażliwości i emocjonalności. Twój mózg przechodzi teraz czas intensywnej przebudowy i pojawiająca huśtawka jest całkowicie OK.
- Rozwój tożsamości: Nastolatkowie intensywnie pracują nad zrozumieniem siebie, swoich wartości, wierzeń i celów życiowych. Zaczynasz teraz budować swoją NOWĄ UNIKATOWĄ TOŻSAMOŚĆ – stajesz się INNYM, NOWYM CZŁOWIEKIEM.
- Zmiany społeczne:
- Relacje z rówieśnikami: Znaczenie rówieśników wzrasta, a grupa rówieśnicza zaczyna mieć duży wpływ na twoje zachowanie, styl życia i decyzje. To jest OK – stykasz swojego miejsca w grupie, chcesz zaspokajać swoje potrzeby w grupie kolegów i koleżanek. To oni teraz stają się najważniejsi. Czasami taki obrót sprawy staje się wyjątkowo trudny dla Twoich rodziców.
- Relacje z rodziną: Może dochodzić do napięć między Toba a rodzicami lub opiekunami. Ty dążysz do większej niezależności. A oni tzn rodzice potrzebują czasu aby się z tym pogodzić.
- Zmiany intelektualne:
- Rozwój myślenia abstrakcyjnego: Nastolatkowie zaczynają myśleć bardziej abstrakcyjnie i krytycznie, co wpływa na ich zdolność do rozwiązywania problemów i podejmowania decyzji. Twój mózg wchodzi na kolejny level
. Stajesz się niesłychanie kreatywny/a – korzystaj z tego ile się da!
- Edukacja i przyszłość: Nastolatkowie zaczynają bardziej świadomie myśleć o swojej przyszłości, wyborze szkoły, kariery zawodowej i celów życiowych. Co będę robił? Czy pójdę na stadia? Jakie studia? A może praca? Gdzie? Jako Kto? Własna firma? – ogrom pytań i wątpliwości. To może podsycać stres. Warto w tym czasie dać sobie czas na relaks i odprężenie.
- Rozwój myślenia abstrakcyjnego: Nastolatkowie zaczynają myśleć bardziej abstrakcyjnie i krytycznie, co wpływa na ich zdolność do rozwiązywania problemów i podejmowania decyzji. Twój mózg wchodzi na kolejny level
Zmiany mogą być źródłem stresu, ale są również naturalnym i niezbędnym elementem rozwoju, pomagając Ci przekształcić się w dorosłego człowieka. Kluczowe jest wsparcie ze strony rodziny, nauczycieli i doradców, aby pomóc nastolatkom przejść przez te zmiany w zdrowy i konstruktywny sposób. Poszukaj w swoim otoczeniu osób, które mogą być pomocne. Dadzą Ci wsparcie. Tata, mama, psycholog, pedagog… oni są dla Ciebie.
Zajmijmy się tutaj radzeniem sobie z huśtawkami nastroju – nieodzownym elementem zmian, których teraz doświadczasz. Istnieje wiele strategii, które mogą pomóc w lepszym zarządzaniu emocjami i utrzymaniu równowagi.
Oto kilka z nich:
- Zrozum swoje emocje
- Rozpoznawanie uczuć: Zastanów się, co dokładnie czujesz i dlaczego. Prowadzenie dziennika emocji może pomóc w identyfikacji wzorców i wyzwalaczy nastroju. Na platformie www.liniaspecjakna.pl pojawiają się materiały do pracy nad sobą. Zachęcamy do pobierania kart pracy i poznawania siebie lepiej
.
- Akceptacja emocji: Zrozumienie, że wahania nastroju są normalne i akceptowanie ich jako części dorastania. Daj sobie przestrzeń i akceptacje. Powtarzaj sobie – jest OK! Jestem OK! Akceptuje co czuję!
- Zdrowy styl życia
- Regularna aktywność fizyczna: Ćwiczenia fizyczne, takie jak bieganie, pływanie czy joga, mogą pomóc w redukcji stresu i poprawie samopoczucia. Twoje ciało nastawione jest na aktywność. Gdy serwujesz mu długie godziny przed kompem – stres zaczyna się kumulować! Nawet nie będziesz wiedział/a skąd te wybuchy złości, frustracji? A to Twoje ciało daje Ci znaki, że już za długo pozbawione jest aktywności, której tak potrzebuje.
- Zdrowa dieta: Unikanie nadmiernego spożycia cukru i przetworzonej żywności. Spożywanie zbilansowanych posiłków z dużą ilością warzyw, owoców, białka i pełnych ziaren. Jak paliwo jest słabej jakości to samochód słabo jedzie. Chcesz aby Twoje ciało lepiej się czuło, lepiej funkcjonowało? Zatankuj to co jest dla niego dobre!
- Odpowiednia ilość snu: Staraj się spać co najmniej 8-10 godzin każdej nocy. Brak snu może znacząco wpływać na nastrój i emocje. Nie wyspany = rozdrażniony! Tylko i aż tyle!
- Techniki relaksacyjne
- Medytacja i mindfulness: Ćwiczenia te pomagają uspokoić umysł i skoncentrować się na teraźniejszości. Sprawdź na naszej platformie udostępniane filmiki – znajdziesz tam treści, które poprowadzą Cię przez świat uważności i technik relaksacji.
- Głębokie oddychanie i relaksacja mięśni: Proste techniki, takie jak głębokie oddychanie lub napinanie i rozluźnianie mięśni, mogą pomóc w redukcji stresu. Skupiając się na oddechu odzyskujesz kontrolę nad swoim ciałem. To Ty zaczynasz dowidzieć a nie zalewające Cię emocje i pojawiające się w ich konsekwencji myśli.
- Wsparcie społeczne
- Rozmowa z przyjaciółmi i rodziną: Dzielenie się swoimi uczuciami z bliskimi osobami może przynieść ulgę i wsparcie. Nie jesteś sam!
- Szukanie profesjonalnej pomocy: Jeśli huśtawki nastroju są szczególnie intensywne lub trwają długo, warto porozmawiać z psychologiem lub doradcą szkolnym. Nie obawiaj się mówić o swoich trudnościach. Wyjątkowa podróż zaczyna się od pierwszego małego kroku – zrób go – porozmawiaj z kimś o tym co Cię trapi.
- Zarządzanie stresem
- Organizacja czasu: Planuj swój dzień i unikaj nadmiernego obciążenia obowiązkami. Dobre zarządzanie czasem pomaga w redukcji stresu.
- Znajdowanie hobby: Zajęcia, które sprawiają radość, takie jak rysowanie, muzyka, czytanie czy sport, mogą być doskonałym sposobem na relaks. Gdy zajmujesz się tym co jest Twoją pasją – Twój mózg odpoczywa a wewnętrzny akumulator się ładuje.
- Unikanie używek
- Ograniczenie kofeiny i cukru: Te substancje mogą wpływać na wahania nastroju.
- Unikanie alkoholu i narkotyków: Mogą one pogorszyć wahania nastroju i prowadzić do problemów zdrowotnych.
- Pozytywne myślenie
- Praktykowanie wdzięczności: Zastanów się codziennie nad tym, za co jesteś wdzięczny. Może to pomóc w zmianie perspektywy na bardziej pozytywną.
- Samomotywacja: Przypominaj sobie o swoich mocnych stronach i osiągnięciach, co może poprawić samoocenę i nastrój. Skorzystaj z naszych kart pracy.
- Kreatywność i wyrażanie siebie
- Sztuka i pisanie: Wyrażanie swoich uczuć poprzez malowanie, pisanie lub inne formy twórczości może być terapeutyczne, daje odprężenie i relaks. Tworząc odblokowujesz siebie i swoje emocje. Masz czas na siebie i swoje odczucia. Dajesz sobie najlepszy prezent – dajesz sobie czas!
Każdy nastolatek jest inny, więc ważne jest, aby znaleźć metody, które najlepiej działają w Twoim przypadku. Jeśli problemy z nastrojem są poważne lub trwają długo, skonsultowanie się z profesjonalistą jest bardzo ważne.